BHV ontruimingsoefening – compleet draaiboek + 10 valkuilen
Ja: een ontruimingsoefening is essentieel én volgt uit de Arbowet—zo maakt u uw BHV aantoonbaar doeltreffend.
Werkgevers moeten zorgen voor veilige arbeidsomstandigheden (Arbowet art. 3) en voldoende opgeleide BHV’ers (art. 15). Met een jaarlijkse ontruimingsoefening test u of procedures, routes, communicatie en rolverdeling in de praktijk kloppen. De Inspectie SZW kan hierop handhaven.
Wat moet u aantoonbaar regelen—en hoe toetst u dat?
Minimaal geregeld
- Voldoende BHV’ers per dienst (incl. vervanging bij ziekte/vakantie/ploegen).
- Taken geborgd: eerste hulp (incl. AED), beginnende brand, alarmeren en ontruimen.
- Bekwaam houden: instroom via BHV Basis en jaarlijks via BHV Herhaling.
- Documentatie: ontruimingsplan, plattegronden, portofoonprotocol, bezoekersprocedure, aanwezigheidsregistratie.
Meetbare KPI’s bij een oefening
Totale ontruimingstijdTijd tot alarmeringCommunicatiefouten% nooddeuren vrij% aanwezigen geteldScenario-acties uitgevoerd
Leg resultaten vast, koppel acties aan uw RI&E en borg dit in uw jaarplan BHV.
Compleet draaiboek (stappenplan + rollen + checklist)
Fase 0 – Voorbereiding
- Doel & scope: kies een realistisch scenario (brand in magazijn, rook in trappenhuis, gaslucht, chemisch lek, stroomuitval).
- Rollen & taken: hoofd BHV/ploegleider, ontruimers, deurwachten, tellers, EHBO-post, receptie/beveiliging, observator.
- Middelen: portofoons, BHV-hesjes, AED, EHBO-koffer, plattegronden, aanwezigheidslijst, bezoekersprocedure.
- Communicatieplan: alarm, portofoonkanalen, escalatie (112), aanspreekpunten, terugmeldmomenten.
- Randvoorwaarden: nooddeuren vrij, noodverlichting getest, verzamelplaatsen gemarkeerd, evacchair/buddy-systeem geregeld.
Fase 1 – Briefing (10–15 min)
- Uitleg doel, scenario, meetpunten (KPI’s), veiligheid (geen paniek veroorzaken).
- Rolverdeling bevestigen, portofoons testen, observatorposities en tijdregistratie bepalen.
- Bezoekersprotocol doornemen (badge + instructie, teller registreert externen).
Fase 2 – Uitvoering (live)
- Startsignaal: alarm/omroep + scenario-inzet (rookmachine/afzetting/vallende route).
- Ontruimers sturen medewerkers via juiste routes naar verzamelplaatsen; deurwachten checken nooduitgangen.
- Tellers registreren aantallen; EHBO-post gereed (AED, eerste hulp, registratie).
- Hoofd BHV houdt overzicht, besluit over escalatie en sluit fase af.
Fase 3 – Debrief & borging
- Bespreek KPI’s, fouten en verbeteracties (kort, feitelijk). Definieer verantwoordelijken en deadlines.
- Actualiseer ontruimingsplan/plattegronden en portofoonprotocol op basis van bevindingen.
- Leg verslag, presentielijsten en actiepunten vast (bewijs richting Inspectie/audits).
| Rol | Verantwoordelijkheden |
|---|---|
| Hoofd BHV / Ploegleider | Regie, communicatie, veiligheid, escalatiebesluit, timing. |
| Ontruimers | Route sturen, deuren controleren, rustig en duidelijk instrueren. |
| Deurwachten | Nooduitgangen vrijhouden, obstakels melden, alternatieve route aangeven. |
| Tellers | Presentie bij verzamelplaats, externe bezoekers meetellen, terugkoppeling naar hoofd BHV. |
| EHBO-post | Eerste hulp, AED, registratie van letsels/incidenten. |
| Receptie/Beveiliging | Alarmeren, bezoekersprocedure, toegang voor hulpdiensten. |
| Observator | Objectieve meting van tijden, notities van fouten/successen voor de evaluatie. |
Checklist portofoons getest • nooddeuren vrij • plattegronden up-to-date • verzamelplaats gemarkeerd • presentielijst actueel • bezoekers geregistreerd • evacchair/buddy geregeld • evaluatieformulier klaar.
Top 10 valkuilen (met snelle fixes)
- 1. Geen regie: wijs vooraf een hoofd BHV aan + plaatsvervanger; spreek portofoonprotocol af.
- 2. Onduidelijke taken: werk met rolkaarten per functie; oefen taak-specifiek.
- 3. Foute verzamelplaats: markeer locaties; test tellen/afmelden; check zichtbaarheid borden.
- 4. Geblokkeerde nooduitgangen: maandelijkse route-checks; leg bevindingen vast en herstel direct.
- 5. Zwakke communicatie: één regiekanaal, korte callsigns, afspraken over terugkoppelmomenten.
- 6. Geen plan voor mindervaliden: evacchair + buddy-systeem; oefen dit onder begeleiding.
- 7. Bezoekers onbekend: badge met korte instructie; teller registreert externen zichtbaar.
- 8. Te voorspelbaar: varieer scenario’s (rook, geblokkeerde trap, stroomuitval, gaslucht).
- 9. Geen verslag/evaluatie: standaardformulier met KPI’s, acties, verantwoordelijken en deadlines.
- 10. Te lage frequentie: plan minimaal jaarlijks; extra bij verbouwingen/risicowijziging/incident.
De oplossing van The Safety Academy (incompany + borging)
The Safety Academy begeleidt complete ontruimingsoefeningen en borgt de resultaten in uw RI&E en jaarplan. Onze insteek is incompany: oefenen met uw plattegronden, routes, middelen en realistische scenario’s. Kan het niet intern? Dan traint u op één van onze 40 partnerlocaties door heel Nederland.
- Draaiboek & scenario-ontwerp: afgestemd op uw processen en risico’s.
- Ervaren instructeurs: brandweer-/zorgachtergrond, scenario’s met impact, veilig uitgevoerd.
- Evaluatie & rapportage: KPI’s, verbeterplan, documentatie voor Inspectie/audits.
- Hybride leren: e-learning + verkorte praktijkdag = minimale uitval, maximaal rendement.
BHV Basis (instroom)
Levensreddend handelen (incl. AED), beginnende brand, alarmeren & ontruimen. Start met e-learning, sluit af met praktijk.
BHV Herhaling (jaarlijks)
Korte theorie-update + realistische scenario-oefeningen. Aantoonbaar bekwaam; klaar voor audits en inspecties.
Kern samengevat: oefen jaarlijks (of vaker bij risicoverandering), meet KPI’s, leg vast en verbeter continu. Combineer uw ontruimingsoefening met BHV Basis en BHV Herhaling voor maximale paraatheid.
